Το πρόγραμμα  για τον σχολικό εκφοβισμό στο Νηπιαγωγείο είναι απαραίτητο  καθώς συμβάλλει στην πρόληψη και την έγκαιρη αντιμετώπιση επιθετικών συμπεριφορών. Σε αυτήν την ηλικία, τα παιδιά διαμορφώνουν τις πρώτες κοινωνικές τους σχέσεις και αποκτούν βασικές αξίες, όπως ο σεβασμός, η ενσυναίσθηση και η συνεργασία. Αν δεν υπάρξει παρέμβαση από μικρή ηλικία, οι αρνητικές συμπεριφορές μπορεί να ενταθούν, επηρεάζοντας αρνητικά τόσο τη συναισθηματική όσο και τη μαθησιακή ανάπτυξή τους.

• Η ΦΙΛΙΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ

Τα παιδιά το πρωί στην παρεούλα μοιράζονται τις σκέψεις τους σχετικά με την ΦΙΛΙΑ

Αρχικά απαντούν στο ερώτημα της νηπιαγωγού : < όταν ακούτε την λέξη ΦΙΛΙΑ τι σας έρχεται στο μυαλό;> ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ: να παίζουμε μαζί, να διαβάζουμε μαζί, να πηγαίνουμε βόλτα μαζί, να προσέχουμε τον φίλο μας, να είμαστε αγαπημένοι , να λέμε συγγνώμη, να δίνουμε τα παιχνίδια μας.

Αλλες ερωτήσεις της νηπιαγωγού και απαντήσεις των παιδιών

<Αν η ΦΙΛΙΑ ήταν φαγητό τι θα ήταν;> Σοκολάτα και γλυκό

<Αν ήταν παιχνίδι τι θα ήταν;> Μπάλα με πολλά χρώματα που θα πηγαίνει από παιδί σε παιδί.

<Αν ήταν πρόσωπο;> Αγόρι αλλά και κορίτσι με ένα μεγάλο χαμόγελο.

<Αν ήταν χρώμα;> Κόκκινο

< Αν ήταν αντικείμενο;> Μια κόκκινη καρδιά.

Τα παιδιά στην συνέχεια πιάνονται μια μεγάλη αγκαλιά

Παίρνουν μια κόκκινη καρδιά. Η καρδιά τους χτυπάει δυνατά.

Τα παιδιά λένε κουβεντούλες που στεναχωρούν τον φίλο/η τους όπως : φύγε , δεν σε έχω φίλο, είσαι άσκημος, δεν σε αγαπάω, δεν θέλω να παίζω μαζί σου και τότε η καρδούλα τους τσαλακώνεται.

Τα παιδιά μετά λένε όμορφες λέξεις όπως σε αγαπώ, σε έχω φίλο, συγγνώμη, σε παρακαλώ, έλα να παίξουμε μαζί και τότε η καρδιά μας ξετσαλακώνεται και γίνεται πάλι λαμπερή.

Τοποθετούν τις ανοιχτές καρδιές τους στο κουτάκι της φιλίας.

Ζωγραφίζει το κάθε παιδί τον ευατό τους σε ένα μεγάλο χαρτόνι και στο κέντρο κολλούν μια κοκκινη καρδιά. ΟΛΟΙ ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΡΔΙΑ

Δίνονται στα παιδιά εικόνες με παιδιά που συμπεριφέρονται φιλικά και μη. Τις παρατηρούν , μοιράζονται τις σκέψεις τους σχετικά με αυτά που βλέπουν .

Σε μικρές ομάδες Επιλέγουν από μια εικόνα και την παρουσιάζουν στην ομάδα με παντομίμα η με δραματοποίηση. Η ομάδα πρέπει να > βρει αν είναι φιλική η όχι συμπεριφορά. Μπαίνουν έτσι στη θέση των ηρώων και φαίνονται οι διαφορετικές οπτικές.

• ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ

Στην παρεούλα η νηπιαγωγός δείχνει στα παιδιά μια εικόνα με ένα παιδί που δέχεται λεκτική βία. Αξιοποιεί την ρουτίνα σκέψης < Βλέπω- σκέφτομαι- αναρωτιέμαι> και ακολουθεί συζήτηση με τα παιδιά. Παρακολουθούν έντυπο και ψηφιακό υλικό και βίντεο που έχουν δημιουργήσει παιδιά του νηπιαγωγείου μας παλιότερων ετών και υπάρχουν στην ψηφιακή μας βιβλιοθήκη και συζητούν για τις μορφές σχολικού εκφοβισμού. Γίνεται προσπάθεια ορισμού του σχολικού εκφοβισμού , των λέξεων <θύτης- θύμα- παρατηρητές>

Σύνδεση των ατόμων που εμπλέκονται στον εκφοβισμό με συναισθήματα.

Τα παιδιά σκέφτονται ότι όλα είναι διαφορετικά και δεν είναι λόγος να νιώθουν ότι δεν είναι σημαντικά. Για αυτό τον λόγο ζωγραφίζουν και παρουσιάζουν τον ευατό τους στην ομάδα.

Παιχνίδι ρόλων

Χωρίζονται σε τρεις ομάδες. Αποφασίζουν  και  παρουσιάζουν στην ολομέλεια μια μορφή σχολικής βίας. Στη συνέχεια η κάθε ομάδα ζωγραφίζει ότι παρουσίασαν

1η ομάδα

Λεκτική- σωματική βία

Τα παιδιά θύτες πλησιάζουν ένα παιδί που διαβάζει ένα βιβλίο, το σπρώχνουν , το πετούν κάτω, το δείχνουν και το κοροϊδεύουν. Το παιδί- θύμα κλαίει.

2η ομάδα.

Λεκτική βία

Τα παιδιά θύτες κοροϊδεύουν ένα παιδί λέγοντας του κουβέντες που πληγώνουν. Το παιδί- θύμα κλαίει.

3η ομάδα

Λεκτική- ψυχολογική βία

Τα παιδιά θύτες δεν θέλουν στην παρέα τους το παιδί-θύμα , Το διώχνουν με άσκημο τρόπο και το κοροιδεύουν. Το απειλούν ότι αν πει για αυτά θα το μετανιώσει.

Παιχνίδι:

Η νηπιαγωγός τοποθετεί σε 4 σημεία στη τάξη καρτέλες με τα συναισθήματα χαράς, φόβου, λύπης, θυμού. Κάθε φορά δείχνει μια καρτέλα με ένα συναίσθημα . Τα παιδιά πρέπει να πάνε στο αντίστοιχο σημείο- χώρα και να περπατήσουν εκεί με το ανάλογο συναίσθημα στο πρόσωπο

Παραλλαγές παιχνιδιού:

Η νηπιαγωγός λέει τις λέξεις θύτης- θύμα και κάθε φορά τα παιδιά πηγαίνουν στη χώρα με το συναίσθημα που νιώθουν τα παιδιά που βρίσκονται στην αντίστοιχη θέση π.χ ο θύτης-χώρα χαράς και θυμού/ το θύμα- χώρα λύπης και φόβου

Τα παιδιά σκέφτονται ποια ζωάκια μπορούν να ζουν σε αυτές τις χώρες και μιμούμενα τα ζώα αυτά πηγαίνουν στις χώρες π.χ. στη χώρα της χαράς- πεταλούδες, στη χώρα του φόβου- γίγαντες .

Τα παιδιά συζητούν τη δυνατότητα διοργάνωσης μας δράσης ευαισθητοποίησης της κοινότητας για την ενημέρωση και κινητοποίηση αυτής για τον σχολικό εκφοβισμό.

• ΜΙΛΑ ΤΩΡΑ

Καταιγισμός ιδεών: Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για να αλλάξει αυτό;

Αποφασίζουν ποιον ειδικό θα μπορούσαν να καλέσουν στο νηπιαγωγείο

Αρχικά συλλέγουν υλικό με τα αίτια, τις επιπτώσεις και τους τρόπους αντιμετώπισης του σχολικού εκφοβισμού

Παρακολουθούν βίντεο απο την ψηφιακή μας βιβλιοθήκη . Ακολουθεί προβληματισμός και συζήτηση και απαριθμούν τα βήματα που πρέπει να κάνουν για να αντιμετωπίσουν τον σχολικό εκφοβισμό.

Στην συνέχεια τα παρουσιάζουν αυτοσχεδιάζοντας  με ήρωες τουβλάκια της τάξης μας

Ζωγραφίζουν τους τρόπους αντιμετώπισης της βίας στο σχολείο και με τις ζωγραφιές τους δημιουργούν ένα ψηφιακό βιβλίο

Το παιδί θύμα πρέπει να πιστέψει στον ευατό του, να βρει το θάρρος και να πει στο θύτη: <ΣΤΑΜΑΤΑ, ΔΕΝ ΜΟΥ ΑΡΕΣΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΚΑΝΕΙΣ, ΜΕ ΣΤΕΝΑΧΩΡΕΙ>Είναι το πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση της βίας.

Ζωγραφίζουν στο χαρτί την εμπειρία τους

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ-ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΕΣ

Τα παιδιά παρατηρητές βοηθούν το θύμα. Την εμπειρία τους την δραματοποιούν και την ζωγραφίζουν

Στην ολομέλεια αποφασίζουν τι είδους δράση θα διοργανώσουν και σε ποιους θα απευθύνεται: γονείς-  σχολική και ευρύτερη κοινότητα. Προτείνουν δημιουργία αφίσας  βίντεο, τραγουδιού , ενημερωτικού φυλλαδίου και παραμυθιού..

Χωρίζονται σε ομάδες και επιλέγουν μια δράση θα ετοιμάσουν καθώς και το τρόπο παρουσίασης της

1. Δημιουργία παραμυθιού για το σχολικό εκφοβισμό και εικονογράφηση του. Με την βοήθεια της νηπιαγωγού δίνουν στο παραμύθι ψηφιακή μορφή
2. Δημιουργία τραγουδιού. Επιλέγουν τους στίχους τους οποίους καταγράφει η νηπιαγωγός Με την βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης επιλέγουν την μουσική και έτοιμο Χορεύουν τραγουδώντας το τραγούδι τους.
3. Εργαστήριο αφισών όπου  τα παιδιά δημιουργούν αφίσες για το σχολικό εκφοβισμό . Γράφουν με το σώμα τους το σύνθημα ΜΙΛΑ ΤΩΡΑ

4. Μαθαίνουν το σύνθημα  ΜΙΛΑ ΤΩΡΑ στην νοηματική με την βοήθεια εκπαιδευτικού εκμάθησης της νοηματικής γλώσσας. Δημιουργία βίντεο με τις αφίσες που έχουν φτιάξει τα παιδιά και την παρουσίαση του συνθήματος ΜΙΛΑ ΤΩΡΑ στην νοηματική για την συμμετοχή του νηπιαγωγείου στην εκστρατεία ΜΙΛΑ ΤΩΡΑ του Χαμόγελου του παιδιού.
5. Ελα να κάνουμε καλά την πληγωμένη μας καρδιά.

Τα παιδιά ενώνουν την κομματιασμένη τους καρδιά με τσιροτάκια που γράφουν πάνω τους όμορφες λεξούλες και κάνουν καλά την πληγωμένη τους καρδιά.

6. Ζωγραφίζουν τα γράμματα της πρότασης ΜΙΛΑ ΤΩΡΑ ΜΗ ΦΟΒΑΣΑΙ .Τα παιδιά βάζουν σε σειρά τα κινητά γράμματα και συνθέτουν το παρακάτω σύνθημα:

<ΜΙΛΑ ΤΩΡΑ -ΜΗ ΦΟΒΑΣΑΙ> Κολλούν πάνω σε κόκκινα μπαλόνια τα γράμματα και βγαίνοντας στην αυλή αφήνουν τα μπαλόνια να πετάξουν στον ουρανό και να πάνε παντού το μήνυμα της σημερινής ημέρας

7. Δημιουργία ενημερωτικού φυλλαδίου που τα παιδιά θα πάρουν μαζί τους στο σπίτι με σκοπό την ευαισθητοποίηση της οικογένειας τους και της ευρύτερης κοινότητας. Επίσης το μοιράζονται με παιδιά άλλων νηπιαγωγείων μεταφέροντας το μήνυμα ΜΙΛΑ ΤΩΡΑ

Όλες οι ομάδες παίζουν ένα ψηφιακό παιχνίδι για το σχολικό εκφοβισμό

Στο τέλος κατασκευάζουν ένα καπέλο με το σύνθημα ΜΙΛΑ ΤΩΡΑ

Επίσκεψη ψυχολόγου  η οποία  μιλάει  στα παιδιά για την αξία της διαφορετικότητας και της αποδοχής του άλλου.

• ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΑΓΚΑΛΙΑ

Τα παιδιά με ένα ψυχοκινητικό παιχνίδι στην αυλή δείχνουν την αξια του συνθήματος: < ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ,ΦΙΛΟΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ. ΟΛΟΙ ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΑΓΚΑΛΙΑ. ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΠΕΡΙΣΣΕΥΕΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Λίγα παιδιά προσπαθούν να ανοίξουν ένα πολύχρωμο πανί και να ισορροπήσουν πάνω του μια μπάλα ώστε να μην πέσει κατω στο έδαφος. Δεν τα καταφέρνουν. Όλα τα παιδιά μαζί ενωμένα πετυχαίνουν να παίξουν το πανί και να παίξουν αρκετή ώρα.

ΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑΚΙ ΟΔΗΓΩ ΤΟΝ ΦΙΛΟ ΜΟΥ ΘΑ ΒΡΩ ΝΑ ΤΟΥ ΠΩ ΓΙΑΤΙ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΣ

Τα παιδιά κάθονται σε κύκλο. Το κάθε παιδί σπρώχνει ένα αυτοκινητάκι σε ένα φίλο του λέγοντας γιατί επιλέγει το συγκεκριμένο παιδί. Τα λόγια των παιδιών όμορφα όπως : < διαλέγω τον …. γιατί παίζω μαζί του, κάνουμε παρέα, έκανε το παζλ και μετά το χάλασε για να το φτιάξω και εγώ κτλ>

ΤΟ ΓΛΥΚΟ ΒΑΖΑΚΙ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΜΑΣ

Τα παιδιά μοιράζονται γλυκές κουβεντούλες για τους φίλους τους. Η νηπιαγωγός τις γράφει πάνω σε καρδούλες που τις παίρνουν τα παιδιά , τις κόβουν και τις κολλούν στο γλυκό βαζάκι. Το ζωγραφίζουν και γράφουν πάνω του <το γλυκό βαζάκι> . Το βαζάκι στολίζει την τάξη μας.

ΤΟ ΜΠΑΛΟΝΙ ΤΗΣ ΦΙΛΙΑΣ

Τα παιδιά γίνονται ζευγαράκια

Τα ζευγαράκια συνεργάζονται και ζωγραφίζουν από κοινού ένα μπαλόνι., το μπαλόνι της φιλίας.