Τον Σεπτέμβριο του 2023 ο διευθυντής του 14ου Δημοτικού Σχολείου Νίκαιας, κ. Αντώνης Κυρμπάτσος και ο σύλλογος διδασκόντων συμφώνησαν να δοθεί στη σχολική μονάδα το προσωνύμιο ''Σταύρος Ξαρχάκος'' προς τιμήν του σπουδαίου μουσικοσυνθέτη. Έτσι, περίπου 9 μήνες αργότερα, την Πέμπτη 30 Μαϊου 2024 έλαβε χώρα τελετή ονοματοδοσίας του 14ου Δημοτικού Σχολείου Νίκαιας, κατά την οποία μαθητές και εκπαιδευτικοί θα τιμούσαν το έργο - πολιτιστική παρακαταθήκη του Σταύρου Ξαρχάκου με μία συναυλία και άλλα μουσικοχορευτικά δρώμενα. Η τελετή ονοματοδοσίας πραγματοποιήθηκε τόσο στην αυλή του σχολείου, όσο και στον εμβληματικό χώρο του Μπλόκου της Κοκκινιάς, που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τη σχολική μονάδα, παρουσία του σπουδαίου μαέστρου, Σταύρου Ξαρχάκου.

Λίγα λόγια για τη δράση συνεργασίας

Καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς όλες οι τάξεις του σχολείου είχαν ως άξονα της εκπαιδευτικής διαδικασίας, αλλά και έτερων δράσεων την επερχόμενη τελετή, σε συνδυασμό φυσικά με την αποπεράτωση της ύλης του αναλυτικού προγράμματος. Μαθητές, εκπαιδευτικοί, ιθύνοντες Δήμου, αλλά και γονείς και κηδεμόνες έδρασαν συλλογικά για την πραγμάτωση αυτής της τελετής ονοματοδοσίας. Τόσο ο διευθυντής του σχολείου ως μουσικός, όσο και εκπαιδευτικοί εστίασαν στη διδασκαλία του έργου του Σταύρου Ξαρχάκου στους μαθητές και στη μεταλαμπάδευση γνώσεων σχετικά με το πώς το νόημα των στίχων που έχει μελοποιήσει συνδέονται τόσο με την τοπική ιστορία, όσο και με την ανάγκη για βιωσιμότητα της κοινωνίας μέσα από την εκπαίδευση στη σύγχρονη εποχή. 

Όλα τα τμήματα όλων των τάξεων του σχολείου συνεργάστηκαν με προθυμία και αποτελεσματικότητα, συνδέθηκαν ουσιαστικά, αλληλοεπίδρασαν και συνέπραξαν, έμαθαν, όχι προσλαμβάνοντας στείρα γνώση, αλλά βιωματικά, έχοντας έναν κοινό σκοπό. Διδάχθηκαν την ιστορία του τόπου τους και έμαθαν την ιστορία πολλών τραγουδιών του Σταύρου Ξαρχάκου, τραγουδώντας και χορεύοντάς τα, ενώ παράλληλα συνέδεαν τη νέα γνώση με ποικίλες ενότητες των μαθημάτων του αναλυτικού τους προγράμματος, σε μαθήματα όπως η Μουσική, τα Εικαστικά, η Φυσική Αγωγή, η Νεοελληνική Γλώσσα, η Ιστορία, η Μελέτη Περιβάλλοντος, η Γεωγραφία κ.ά.

Αρωγοί και συμπαραστάτες των μελών της σχολικής μονάδας σε όλη αυτή τη διαδικασία, τόσο ηθικά, όσο και πιο πρακτικά ήταν ο Δήμος Νίκαια-Αγίου Ιωάννη Ρέντη, καθώς επίσης και η εταιρεία παραγωγής που συνεργάζεται με τον σπουδαίο μουσικοσυνθέτη, Cricos productions.

Λίγα λόγια για τη σύνδεση του έργου του Σταύρου Ξαρχάκου με την ιστορία της τοπικής κοινωνίας, που αποτέλεσε έναν από τους κυριότερους λόγους πραγματοποίησης αυτής της τελετής 

Ο Σταύρος Ξαρχάκος είναι ένας από τους πλέον εμβληματικούς Έλληνες
συνθέτες, όχι μόνο λόγω του ιδιαίτερου προσωπικού ύφους των έργων του
αλλά και λόγω της αυστηρής επιλογής των στίχων που επιλέγει να
μελοποιήσει. Το τραγούδι "Νυν και αεί", σε στίχους Νίκου Γκάτσου, έχει
ανεξίτηλα συνδέσει τη μουσική του δημιουργία με το μπλόκο των Γερμανών
κατακτητών στη μάντρα της Κοκκινιάς στις 17 Αυγούστου του 1944. Αυτή τη
μαρτυρική μάντρα αντικρίζει όποιος έρχεται στο 14ο Δημοτικό Σχολείο της
Νίκαιας, αφού ο πεζόδρομος της οδού Κιλικίας αποτελεί το σύνορο που
ενώνει και χωρίζει τη μάντρα και το σχολείο. Μάντρα και σχολείο
μοιράζονται τη χιλιοτραγουδισμένη αυτή γωνιά στην Κοκκινιά, όπου
εμφανίστηκε ο μπόγιας, ο ληστής και ο φονιάς, οι απάνθρωποι Γερμανοί
ναζί και οι ακόμη πιο απάνθρωποι Έλληνες συνεργάτες τους. Κανένα ίσως
άλλο σχολείο δεν θα είχε πιο ισχυρό λόγο να φέρει το προσωνύμιο "Σταύρος
Ξαρχάκος". Και αξίζει εδώ να επισημανθεί και ότι ο ίδιος ο συνθέτης έχει
δηλώσει δημοσίως ότι φέρει ως μέγιστη απόδοση τιμής προς το πρόσωπό του
το γεγονός ότι το 14ο Δημοτικό Σχολείο Νίκαιας αποφάσισε να προχωρήσει
σε ονοματοδοσία και να επιλέξει ως χώρο τελετής της ονοματοδοσίας αυτής
τον χώρο της εκτέλεσης των Ελλήνων πατριωτών στη μάντρα της Κοκκινιάς
κατά τη διάρκεια του μπλόκου.