14ο Δημοτικό Σχολείο Ξάνθης

• ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΔΕΠΣ /ΑΠΣ: Το πρόγραμμα εμφορείται από την ανάγκη να γίνουν ορατές οι Δεξιότητες Ζωής όπως συχνά αναφέρονται ως δεξιότητες του 21^ου αιώνα, οι οποίες περιλαμβάνουν την γνώση, τις δεξιότητες και τις στάσεις που πρέπει να διαθέτουν οι μαθητές μας για να συμμετάσχουν αποτελεσματικά στον κόσμο και να εκπληρώσουν το δυναμικό τους. Σε ποιον κόσμο όμως;

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ:

Η πανδημία, οι διαμάχες ταυτότητας, το κενό κοινωνικής και οικονομικής ασφάλειας, οι αντιθέσεις πολιτικών και πολιτιστικών αξιών, οι πόλεμοι, η προσφυγιά, η μετανάστευση, τα περιστατικά ρατσιστικής βίας, η τραγική υποβάθμιση και καταστροφή του περιβάλλοντος συνθέτουν ένα ζοφερό περιβάλλον για την νεότητα.

Κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους ο κόσμος βίωσε μια πρωτοφανή κινητοποίηση των νέων προς το δρόμο της κοινωνικής ειρήνης και δικαιοσύνης. Με αφορμή τον πρόσφατο πόλεμο στην Ευρώπη, καθώς και το έτος νεολαίας που όρισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να γιορτάζεται κατά τη διάρκεια του 2022 καλούμε τους μαθητές μας να μην αποθαρρύνονται από τη βία αλλά να ενεργοποιούνται για να διαφυλάσσουν την Ειρήνη ως ύψιστο αγαθό.

Η συμμετοχή τους στην επίλυση των διαφορών και των συγκρούσεων - είτε στο προσωπικό τους περιβάλλον είτε στο κοινωνικό και διεθνικό είναι απαραίτητη για τη μελλοντική επιβίωση τους και για την εδραίωση μιας διαρκούς Ειρήνης.

Η δυναμική αυτή καθώς και Η Παγκόσμια Ημέρα Ειρήνης (21 Σεπτεμβρίου 2023) και η Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών (26 Σεπτεμβρίου 2023) αποτέλεσαν το έναυσμα για τη δημιουργία του προγράμματός μας.

ΜΕΡΟΣ Α’.

ΦΑΣΗ Α’  (ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ).

• Προσεγγίζουμε την έννοια της Ειρήνης στη δική μας γλώσσα μέσω πολυτροπικών κειμένων.

ΔΕΞΙΟΤΗΤΑ ΔΙΑΔΡΑΣΗΣ (INTERACTION) - ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ .

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: Κριτική Σκέψη, Επικοινωνία, Συνεργασία, Δημιουργικότητα.

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΖΩΗΣ : Ενσυναίσθηση & ευαισθησία, Πολιτικότητα, Υπευθυνότητα).

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : Στρατηγικές Ορατής Μάθησης μέσω πολυτροπικών κειμένων.

ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ : «Ο Τοίχος της Ειρήνης» (δείτε τη φωτογραφία στο πεδίο “Εισαγωγή επιπλέον φωτογραφίας).

• Δείτε στην παρουσίαση το υλικό, τη μεθοδολογία και τη διδακτική αλληλουχία.

A Word on Peace (Part A).

Διάβασε το παρακάτω άρθρο με τίτλο : "Η Ειρήνη δεν είναι φυσική κατάσταση" {Οικοδομείται παντού και κάθε στιγμή}.

Μετάβαση σε αυτό το Sway

ΦΑΣΗ Β’ (ΣΤΑ ΑΓΓΛΙΚΑ)

Κεφαλαιοποιούμε τη γνώση της προηγούμενης φάσης, επικεντρώνοντας την προσοχή

μας στη θεματική της Παγκόσμιας Ημέρας της Ειρήνης για φέτος “End Racism- Build

Peace”.

Συνδέουμε το θέμα με την Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών.

Επισκεπτόμαστε σχετικούς ιστότοπους, ακούμε μουσική, βρίσκουμε έργα τέχνης,

μαθαίνουμε τι είπαν παγκόσμιας εμβέλειας ειρηνιστές, διερευνούμε πιθανούς

τρόπους δράσης ευαισθητοποίησης και δημιουργούμε ένα μουσικό βίντεο.

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΔΙΑΔΡΑΣΗΣ & ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ (INTERACTION & MEDIATION)

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: Κριτική Σκέψη, Επικοινωνία, Συνεργασία, Δημιουργικότητα.

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΖΩΗΣ : Ενσυναίσθηση & ευαισθησία, Πολιτικότητα, Υπευθυνότητα).

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : Διάλογος (συνεργασία για την κατανόηση, και ενθάρρυνση δημιουργίας νοήματος) , Διαμεσολάβηση κειμένων (εντοπισμός συγκεκριμένης πληροφορίας, επεξήγηση στοιχείων, επεξεργασία κειμένου -περίληψη, αυθόρμητη μετάφραση, έκφραση προσωπικής αντίδρασης στο οπτικό και ακουστικό υλικό.  

ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ :

• Μουσικό βίντεο για την Παγκόσμια Ημέρα της Ειρήνης (21 Σεπτεμβρίου) με τίτλο “End Racism -Build Peace”

“International Day of Peace is all about strengthening the Ideal of Peace.

It shows people that racism must stop and that we’re all equal.

Racism is disrespect, bullying, hate, division .

Today we sing : All we’re saying is give peace a chance!

End Racism – Build Peace”.

• & μια  συνολική παρουσίαση του προγράμματος του Α Μέρους του προγράμματος στα Αγγλικά και στα Ελληνικά.

• Δείτε στην παρουσίαση το υλικό και τη διδακτική αλληλουχία.

A Word on Peace (Part B).

School: 14 Elementary School, Xanthi, Eastern Macedonia & Thrace, Greece

Μετάβαση σε αυτό το Sway

ΜΕΡΟΣ Β’ (ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ)

Προχωρούμε ένα βήμα παραπάνω και επεκτείνουμε τις δράσεις ευαισθητοποίησης

από τη σχολική μονάδα στο ευρύτερο μαθητικό κοινό επικεντρώνοντας τις

προσπάθειες μας στην κριτική και καλλιτεχνική δημιουργία προσπαθώντας να

αποδώσουμε την προσωπική μας πια ματιά στο θέμα της Ειρήνης.

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΔΙΑΔΡΑΣΗΣ & ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: Κριτική Σκέψη, Επικοινωνία, Συνεργασία, Δημιουργικότητα.

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΖΩΗΣ : Ενσυναίσθηση & ευαισθησία, Πολιτικότητα, Υπευθυνότητα).

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : «Η Πέτρα στη Λίμνη» και «Το Φανταστικό Διώνυμο».

Ο Ανρί Βαλόν, στο «Η προέλευση της σκέψης στο παιδί», αναφέρει ότι η σκέψη σχηματίζεται σε ζευγάρια και ότι το θεμελιώδες στοιχείο της είναι η δυαδική δομή.

Έτσι, η Γραμματική του Ροντάρι μας προτείνει να χρησιμοποιήσουμε τις παραπάνω στρατηγικές όπου οι λέξεις συνυπάρχουν δυαδικά και δεν εκλαμβάνονται με την καθημερινή τους σημασία αλλά είναι απελευθερωμένες από τις προφορικές τους αλυσίδες στις οποίες είναι μέρος τους καθημερινά. Είναι αποξενωμένες, εκτός τόπου, ριγμένες η μια εναντίον της άλλης σε έναν ουρανό που δεν τον έχουμε ξαναδεί. Τότε βρίσκονται στις καλύτερες συνθήκες για να γεννήσουν μια ιστορία. Π.χ. σκύλος και ντουλάπα. Πιθανός συνδυασμός : Το σκυλί με την ντουλάπα, η ντουλάπα του σκύλου, το σκυλί πάνω στην ντουλάπα, κ.τ.λ. Κάθε μια εικόνα μας προσφέρει το σχήμα μιας φανταστικής κατάστασης. (Το Φανταστικό Διώνυμο).

Πώς όμως φτάνεις στη δυαδικότητα;

«Η Πέτρα στη Λίμνη» προτείνει να ρίξεις μια λέξη στο μυαλό και να την αφήσεις να προκαλέσει μια σειρά αλυσιδωτών αντιδράσεων, όπως μια πέτρα που ρίχνεις στη λίμνη προκαλεί ομόκεντρους κύκλους. Π.χ. Η λέξη «πέτρα» έρχεται σε επαφή με άλλες λέξεις που αρχίζουν από π, που τελειώνουν σε  -έτρα, ή που βρίσκονται δίπλα της πραγματολογικά ή λεξιλογικά. Καθώς η λέξη πέφτει στο μυαλό εμπλέκει στην πτώση της ήχους και εικόνες, αναλογίες και αναμνήσεις, σημασίες και όνειρα, σε μια κίνηση που ενδιαφέρει την εμπειρία και τη μνήμη, τη φαντασία και το ασυνείδητο. Το μυαλό δεν παρακολουθεί παθητικά την παρουσίαση, αλλά επεμβαίνει συνεχώς, για να αποδεχτεί και να απωθήσει, να συνδέσει και να λογοκρίνει, να δημιουργήσει και να καταστρέψει.

• Διαβάζουμε το παραμύθι «Η πόλη που έδιωξε τον πόλεμο» του Αντώνη Παπαθεοδούλου.
• Προχωρούμε στην πρώτη μας δράση, αυτή της αφήγησης: Οι μαθητές αφηγούνται την ιστορία απο την πλευρά ενός ήρωα, π.χ. του πολέμου. Συζητάμε πως ένιωσαν οι αφηγητές αλλά και οι ακροατές της ιστορίας.
• Θέτουμε υπόψιν των παιδιών το θέμα του ραδιοφωνικού διαγωνισμού «Η νέα γενιά για την Ειρήνη».
• Θέτουμε το ερώτημα «Πώς θα ήταν μια ημέρα όπου θα επικρατούσε Ειρήνη;». 
• Χρησιμοποιούμε την στρατηγική "Τι θα συνέβαινε αν... ." (Τι θα συνέβαινε αν δεν υπήρχε πόλεμος, αν δεν υπήρχε ποτέ στην ιστορία του ανθρώπου, πώς θα ήταν ο κόσμος, πόσο διαφορετικά θα σκεφτόταν ο άνθρωπος, πως θα ήταν η ζωή μας σήμερα - πόλεμος στην Ουκρανία, πως θα επηρέαζε την εξέλιξη του ανθρώπου, της κοινωνίας, κ.τ.λ.
• Συζητούμε, ανταλλάσουμε απόψεις και συναισθήματα.
• Επιστρέφουμε στο αρχικό μας ερώτημα (Πως θα ήταν μια ημέρα όπου θα επικρατούσε Ειρήνη;) και χωρίζουμε το ερώτημα σε υπο-ερωτήματα.
• Πώς είναι η κατάσταση τώρα;
• Πώς θα ήταν μια ιδανική ημέρα Ειρήνης;
• Τι κληρονομιά θα άφηνε στις επόμενες γενιές;
• Ξεκινούμε τη στρατηγική «Η Πέτρα στη Λίμνη». Ρίχνουμε τις «πέτρες: ειρήνη, ήλιος, σειρήνα, καπνός, κ.τ.λ.
• Οι ομόκεντροι κύκλοι βγάζουν: ουρλιαχτό, στάχτη, αγάπη, κ.λ.π.
• Δημιουργούμε κάρτες διώνυμων όπως: ειρήνη/ουρλιαχτά… .
• Οι ομάδες παίρνουν από τρεις κάρτες και ανάλογα με το νόημα του παραμυθιού, της συζήτησης που προηγήθηκε και τη θεματική του υπό ερωτήματος που εξυπηρετούν συζητούν το διώνυμό τους σε συγκεκριμένο χρόνο και το παρουσιάζουν στις άλλες ομάδες (φανταστικό διώνυμο κατ’ επέκταση).
• Συνδυάζουμε τα διώνυμα και συγγράφουμε το ραδιοφωνικό μας μήνυμα ως ενιαίο κείμενο.

ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ: Ραδιοφωνικό Μήνυμα «Η νέα γενιά για την Ειρήνη  - Youth for Peace”.

Θα μπορούσαμε να γίνουμε ήρωες έστω και για μια μέρα

Μια μέρα στον κόσμο της ειρήνης θέαμα τόσο σπάνιο!

 Αγάπη και αρμονία,  τόσο κοντά μας είναι.

Ο ήλιος να ανατέλλει ζωηρά πάνω σε έναν κόσμο ήρεμο χωρίς

σειρήνες και ουρλιαχτά, χωρίς καπνό και στάχτη. Κανένας να μη μας βλάπτει.

Τα παιδιά να παίζουμε στους δρόμους χωρίς φόβο,

Οι φωνές μας να βοούν.

Στα βιβλία να μαθαίνουμε για τους διαφορετικούς, τους ευγενείς, τους δίκαιους.

Άνθρωποι όλων των φυλών ενωμένοι να ζούμε μαζί με αγάπη χωρίς σύνορα και τοίχους.

Με μελάνι και χαρτί συμφιλιώνονται οι λαοί. Η ευγένεια σαν φτερό δίκαια λόγια ας γράφει.

Η μέρα τελειώνει με μια ζεστή, χρυσή λάμψη. Τον πίνακα της αξιοπρέπειας να ζωγραφίσουμε. Μια μέρα οι απόγονοί μας να τον βρουν με χρώματα αλληλεγγύης και συμπόνιας .

• Ακούστε την συμμετοχή μας εδώ: “Η νέα γενιά για την ειρήνη” – Συμμετοχή στον ραδιοφωνικό διαγωνισμό “Κάν’ το ν’ ακουστεί”(aud) – 14ο Δημοτικό Σχολείο Ξάνθης (sch.gr)

ΕΠΕΚΤΑΣΗ: Τι θα συνέβαινε αν….

Οι υποθέσεις – έγραψε ο Νοβάλις – είναι δίχτυα: ρίχνεις το δίκτυ και κάτι, αργά ή γρήγορα, θα πιάσεις.

Τι θα συνέβαινε αν η πρωταγωνίστρια άλλαζε όνομα; (Αλλάζει και ονομάζεται "Ειρήνη".)

Ποια τότε θα ήταν η σχέση της με τον πόλεμο;

Πώς θα συνδέονταν με το πιο συναισθηματικό πρόσωπο του παραμυθιού, το "άγαλμα";

Τι πιάσαμε εν τέλει στα δίχτυα μας; Το δικό μας τέλος για το παραμύθι.

Δείτε στο πλαίσιο του «αρχείου κειμένου» τη συνέχεια!