1ο Γυμνάσιο Αγίου Νικολάου Λασιθίου

Η αφόρμηση για τη συνεργασία του 1ου Γυμνασίου Αγίου Νικολάου Λασιθίου με το ΓΕΛ Νεάπολης Λασιθίου δόθηκε από την προβολή του πολυβραβευμένου ντοκιμαντέρ «Φιλιά εις τα παιδιά» του Βασίλη Λουλέ και την εξιστόρηση της διάσωσης πέντε μικρών ελλήνων εβραιόπουλων κατά τα σκοτεινά χρόνια της Κατοχής. Οικογένειες Χριστιανών μετουσίωσαν σε πράξη τη ρήση «Αγαπάτε αλλήλους» και αψηφώντας κινδύνους, με γνώμονα το συλλογικό καλό και τον Άνθρωπο, έκρυψαν στις εστίες τους τα κυνηγημένα παιδιά και απέτρεψαν τη βέβαιη κατάληξή τους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Οι τίτλοι τέλους έγιναν η απαρχή της συνεργασίας των δύο σχολείων. Οραματιστήκαμε να γεφυρώσουμε το παρελθόν των υπό διωγμών εβραιόπουλων με το παρόν και τους διασωθέντες του Ολοκαυτώματος. Βαθιά μέσα μας επιθυμούσαμε τα παιδιά μας να κατανοήσουν  τις πολλαπλές εκδοχές του Ολοκαυτώματος,  να  αποκωδικοποιήσουν τα συμβάντα όχι με τρόπο συμβατικό αλλά με ενσώματους τρόπους, με αναπαράσταση του ψυχικού κόσμου των εμπλεκομένων, δραματοποίηση και βιωματική δράση.

Οι μαθητές και οι μαθήτριες του Γυμνασίου μπήκαν στο πετσί του ρόλου των κρυμμένων εβραιόπουλων που αδυνατούν να γνωρίζουν "τι τέξεται η επιούσα για αυτά". Αποκομμένα κοινωνικά από την υπόλοιπη κοινότητα, κινούμενες σκιές μέσα στα φιλοξενούμενα σπίτια, γράφουν επιστολές στον ενήλικα εαυτό τους είτε για να ξορκίσουν το κακό που μαίνεται γύρω τους είτε με την κρυφή ελπίδα ότι θα τα καταφέρουν και δεκαετίες αργότερα θα διαβάζουν – ελεύθεροι πλέον – αυτές τις σκέψεις που τους κράτησαν στη ζωή. Οι μαθήτριες του Λυκείου υποδύθηκαν τον ρόλο του επιζήσαντα εαυτού που χρόνια μετά απαντούν στην επιστολή του παιδικού τους εαυτού και εξομολογούνται πώς επιβίωσαν αλλά καταγράφουν και τις απώλειες, την ψυχική φθορά, την ευγνωμοσύνη αλλά και τη νοσταλγία για ό, τι απώλεσαν.

Κατασκευάστηκε ένα ξύλινο μπαουλάκι διακοσμημένο με εικόνες από το Ολοκαύτωμα. Μέσα σε αυτό τοποθετήθηκαν οι επιστολές του Γυμνασίου,  του παιδικού δηλαδή εαυτού, υπογεγραμμένες με εβραϊκά ονόματα. Μέσα στο μπαουλάκι, δίπλα στις επιστολές με μορφή πάπυρου, μπήκαν και ξύλινα παιχνίδια,  αγαπημένα παιδικά αντικείμενα. Το μπαουλάκι στάλθηκε στο Λύκειο όπου οι μαθήτριες επέλεξαν τυχαία μία επιστολή και απάντησαν ως επιζήσαντες εαυτοί. Οι επιστολές τους τοποθετήθηκαν και αυτές μέσα στο μπαουλάκι.

Μέσα στην άνοιξη πραγματοποιήθηκε η συνάντηση των δύο ομάδων στον Δημοτικό Κήπο της Νεάπολης Λασιθίου. Ήρθαν σε επαφή ο παιδικός και ο ενήλικας εαυτός και ανά ζεύγη ανέγνωσαν τις είκοσι τέσσερις επιστολές τους. Ακολούθησε μία μίνι δράση που συμπεριλάμβανε συζήτηση, αναστοχασμό πάνω στην ανταλλαγή των επιστολών και καταγραφή μηνυμάτων απέναντι σε φαινόμενα ολοκληρωτισμού,  για τα ανθρώπινα δικαιώματα και για τον ανθρώπινο αγώνα για αξιοπρέπεια και εξάλειψη της μισαλλοδοξίας.

Τέλος, δημιουργήθηκε ένα βίντεο με αποσπάσματα των επιστολών καθώς και με φωτογραφίες από την υλοποιημένη δράση.

Γ Λυκείου ΓΕΛ Νεάπολης Λασιθίου- Τμήμα Κατεύθυνσης Ανθρωπιστικών Σπουδών) με Α΄Γυμνασίου 1ου Γυμνασίου Αγίου Νικολάου-Ομάδα Δημιουργικής Γραφής)